Ο φυλετισμός στην τεχνολογία
9 Juni 2024Χρειαζόμαστε προστατευτικά κιγκλιδώματα για να προστατεύσουμε τους ανθρώπους μας, ειδικά τη νεολαία, από την πολωτική και ψυχοφθόρα επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης;
Για να απαντήσουμε σε αυτό, πρέπει να δούμε πώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η τεχνολογία αλλάζουν το πολιτικό και κοινωνικό τοπίο, ειδικά τον αντίκτυπό τους στους νέους. Πρέπει επίσης να δούμε προηγμένες, βιομηχανοποιημένες δημοκρατίες όπως οι ΗΠΑ, όπου η τεχνολογία αιχμής διαμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται και αλληλεπιδρά μια νέα γενιά.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν οδηγήσει σε πολλά προβλήματα στις ΗΠΑ. Στο νέο του βιβλίο «Age of Revolutions», ο Fareed Zakaria κάνει μια συναρπαστική υπόθεση για τους κινδύνους της τεχνολογικής αλλαγής αφήνοντας τις κοινωνίες ζαλισμένες και χωρίς πηδάλιο. Υποστηρίζει ότι όταν οι άνθρωποι έρχονται αντιμέτωποι με τη συντριπτική ταχύτητα της τεχνολογικής αλλαγής και τον φόβο να χάσουν την ταυτότητά τους στη θάλασσα των αλλαγών που προκαλεί η ανόργανη τεχνητή νοημοσύνη, θα επιστρέψουν στις προεπιλεγμένες ρυθμίσεις των εθνοφυλετικών ταυτοτήτων.
Με απλά λόγια, οι άνθρωποι πλέον βρίσκουν καταφύγιο στις φυλετικές, φυλετικές και εθνοτικές τους ταυτότητες και πέφτουν στον φυλετισμό.
Ο φυλετισμός επιτρέπει στα ανθρώπινα ένστικτα μίσους και κυριαρχίας να ανθίσουν, οδηγώντας σε μια κατάσταση εμείς εναντίον τους. Στις ΗΠΑ, λαϊκιστές ηγέτες όπως ο Τραμπ χρησιμοποιούν τον φόβο ως όπλο για να παρασύρουν τους οπαδούς τους στον πολιτικό φυλετισμό τους μέσω του φόβου για τους μετανάστες, τη συμπερίληψη και την παγκοσμιοποίηση. Ως αποτέλεσμα, η ιδέα της παγκοσμιοποίησης εξαφανίζεται μπροστά στα μάτια μας, ενώ ο λαϊκισμός αυξάνεται.
Σύμφωνα με τον συγγραφέα Yuval Noah Harari, οι άνθρωποι «δημιουργούν τεχνητή νοημοσύνη χωρίς να νικούν τη φυσική βλακεία». Λέει επίσης ότι αυτό που χρειάστηκαν μικροοργανισμοί όπως η αμοιβάδα ένα δισεκατομμύριο χρόνια για να εξελιχθούν σε δεινόσαυρους θα χρειαζόταν τεχνητή νοημοσύνη μόλις 10 χρόνια.
Είναι οι άνθρωποι προετοιμασμένοι για τέτοιες εκπληκτικές αλλαγές που επιφέρει μια υπερ-έξυπνη αλλά αναίσθητη οντότητα που δεν έχει συναισθήματα και δεν αισθάνεται φόβο, θυμό ή τύψεις;
Όταν μια τέτοια οντότητα αναλαμβάνει, θα ελέγχει επίσης τον τρόπο που αλληλεπιδρούν οι άνθρωποι και τα μοτίβα σκέψης τους. Σύμφωνα με τον Αμερικανό συγγραφέα Τζόναθαν Χάιντ, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και η τεχνολογία επικοινωνίας άλλαξαν τον εγκέφαλο του Gen Z. Ήταν μια γενιά – που γεννήθηκε το 1995 και άρχισε να αποφοιτά από τα πανεπιστήμια το 2014 – που βρήκε τις πραγματικές προκλήσεις πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσει. Η γενιά Z υπέφερε από «ευθραυστοποίηση» που προκλήθηκε από αλλαγές στην τεχνολογία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Η ευθραυστότητα σήμαινε ότι η νέα γενιά δεν ήταν αρκετά ανθεκτική για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του χώρου εργασίας και του πραγματικού κόσμου, επειδή οι γονείς τους κρατούσαν υπερπροστατευμένους στον πραγματικό κόσμο, αλλά υποπροστατευμένους στον εικονικό κόσμο.
Το πρόβλημα, σύμφωνα με ειδικούς στην επικοινωνία και την τεχνολογία, ξεκίνησε με την εισαγωγή του κουμπιού «Like» του Facebook το 2009 και του κουμπιού «Retweet» του Twitter (τώρα X). Αυτά τα χαρακτηριστικά αύξησαν το virality του κοινόχρηστου περιεχομένου και έκαναν τη νέα γενιά να έχει υπερ-συνείδηση των αντιδράσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μεταξύ 2009 και 2012, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάστηκαν αρνητικά από άλλους θεσμούς εκτός από το Gen Z. Τα νεαρά εντυπωσιακά μυαλά έχουν παρασυρθεί τόσο από συμπάθειες και αντιπάθειες που οι ψυχικές ασθένειες και τα περιστατικά αυτοτραυματισμού έχουν πάρει ανησυχητικές διαστάσεις.
Στο «Κοινωνικό Δίλημμα», ο τεχνολογικός ηθικολόγος Tristan Harris δείχνει πώς τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης άρχισαν να επηρεάζουν την κοινωνία όπου οι γονείς δεν είχαν άλλη επιλογή από το να επιτρέψουν στα παιδιά τους να χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επειδή όλοι οι άλλοι τα χρησιμοποιούσαν.
Δεδομένα από νοσοκομειακές μελέτες στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, που επικαλείται ο Αμερικανός συγγραφέας Τζόναθαν Χάιντ, δείχνουν ότι τα ποσοστά αυτοτραυματισμού και αυτοκτονιών στη Γενιά Ζ έχουν αυξηθεί κατά 62%.
Οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας που προωθούν πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης ενημερώνουν συνεχώς τα επιχειρηματικά τους μοντέλα που εστιάζουν στην virality περιεχομένου. Αυτό το μοντέλο ευδοκιμεί στον εντυπωσιασμό και ενθαρρύνει τον ανταγωνισμό για την προσοχή. Νωρίτερα, όταν αναπτύχθηκαν πλατφόρμες όπως το Facebook, το Instagram και το παλιό Twitter, ο ανταγωνισμός για την προσοχή ήταν λιγότερο έντονος λόγω του λιγότερου περιεχομένου.
Τώρα, με τον πολλαπλασιασμό του περιεχομένου, ο ανταγωνισμός είναι πιο σκληρός και οι δημιουργοί περιεχομένου αναγκάζονται να προσελκύσουν την προσοχή μέσω του εντυπωσιασμού. Η αλήθεια και η αντικειμενικότητα είναι δευτερεύουσες, ενώ η εστίαση στην τρέχουσα στιγμή έχει γίνει πρωταρχική απαίτηση.
Για να προσελκύσουν περισσότερες απόψεις, δημιουργούνται συγκλονιστικές ιστορίες ενώ η αλήθεια παραμερίζεται. Αυτό αφήνει καταστροφικό αντίκτυπο σε εντυπωσιακά μυαλά. Οι αλγόριθμοι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης εμφανίζουν επίσης περιεχόμενο που υποκινεί τη σύγκρουση για την ενίσχυση της τηλεθέασης. Σύμφωνα με τον Haidt, η ατυχής πραγματικότητα είναι ότι το Instagram και το TikTok έχουν αρχίσει να εκπαιδεύουν τα παιδιά μας, ενώ το Twitter και το Facebook ελέγχουν τον δημόσιο λόγο.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης γίνονται επίσης απειλή για τη δημοκρατία μέσω της προώθησης της τυραννίας του όχλου. Η τέχνη της συγκέντρωσης του κοινού διαβρώνεται από τις δυνάμεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που προωθούν την κοινωνική πόλωση.
Σύμφωνα με τον Harari, τις επόμενες δεκαετίες, η επιστήμη θα αντικαταστήσει τη φυσική επιλογή με έξυπνο σχεδιασμό – τον σχεδιασμό του cloud computing. Η ανόργανη ζωή που διαμορφώνεται από ευφυή σχεδίαση θα χρειαζόταν ένα κοσμικό και όχι φυλετικό όραμα που διαμορφώνεται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Σε 200 χρόνια από τώρα, οι άνθρωποι θα είναι τόσο διαφορετικοί από την τρέχουσα έκδοση όσο εμείς από τους Νεάντερταλ. Εξαιτίας τέτοιων αλλαγών, πρέπει να αναπτύξουμε ηθικές κατευθυντήριες γραμμές και τεχνολογικές δυνατότητες που λειτουργούν ως προστατευτικά μέτρα έναντι των αναδυόμενων απειλών.
Μερικά από αυτά τα εμπόδια θα μπορούσαν να είναι η εισαγωγή ηλικιακών περιορισμών για τους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, η αλλαγή της αρχιτεκτονικής των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης για τον έλεγχο του virality, οι έλεγχοι ανωνυμίας, τα πρωτόκολλα ταυτοποίησης και ένας ισχυρός μηχανισμός λογοδοσίας.
Εάν αποτύχουμε να θέσουμε τους κατάλληλους ελέγχους, η αδυσώπητη πορεία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που καθοδηγούνται από την τεχνητή νοημοσύνη πιθανότατα θα καταναλώσει τα εναπομείναντα υπολείμματα της ανθρώπινης ανεξαρτησίας και της τέχνης της ανθρώπινης σύνδεσης και θα διαχωρίσει την ανθρώπινη νοημοσύνη από τη συνείδηση.
Ο συγγραφέας είναι αναλυτής ασφάλειας και άμυνας. Είναι διαθέσιμος στη διεύθυνση: rwjanj@hotmail.com